ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΗΣ ΕΕ: ΕΔΩΣΑΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

ΥΠΟ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΣΙΠΡΑ

Η Τουρκία, εκβιάζοντας με τους πρόσφυγες που βρίσκονται στο έδαφός της και δείχνοντας στην πράξη και όχι κατ' όνομα, τι σημαίνουν "σκληρές διαπραγματεύσεις", αναδείχθηκε ως η μεγάλη κερδισμένη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Πολλά από τα κέρδη της Τουρκίας αποτελούν και πλήγματα κατά των κυπριακών συμφερόντων, αλλά και των άμεσα ελληνικών, αφού ανοίγουν διαδοχικά σειρά από ενταξιακά κεφάλαια της Τουρκίας με την ΕΕ, για τα οποία η Κύπρος είχε θέσει "βέτο", χωρίς η Τουρκία να κάνει την παραμικρή θετική κίνηση αναγνώρισης της Κύπρου ως χώρας-μέλους της ΕΕ.

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΣΙΩΠΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΠΑΙΓΝΙΑ

Εντυπωσιακή μέχρι τώρα ήταν η εκκωφαντική σιωπή της κυβέρνησης Τσίπρα απέναντι στην κοινή δήλωση Τουρκίας-ΕΕ, η οποία βλάπτει σοβαρότατα, όπως θα δούμε αναλυτικότερα παρακάτω, τα συμφέροντα της Κύπρου, ενώ η δήλωση αυτή δεν κάνει καμία αναφορά στις απαράδεκτες διεκδικήσεις της Τουρκίας σε βάρος της χώρας μας στο Αιγαίο.

Ο Αλ. Τσίπρας επιχείρησε να διασκεδάσει τη σιωπή του απέναντι στις δυσμενείς εξελίξεις της Συνόδου Κορυφής, αφενός με λογοπαίγνια για τους νευρικούς Τούρκους πιλότους, οι οποίοι, φυσικά, δεν είναι καθόλου νευρικοί αλλά λειτουργούν πολύ σχεδιασμένα και, αφετέρου χαρακτηρίζοντας το ξεκλείδωμα της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας ως "στρατηγική" επιλογή που υποτίθεται ότι βοηθά τη διευθέτηση των "ελληνοτουρκικών διαφορών" (sic!) και την επίλυση του Κυπριακού.

Κατ' αυτόν τον τρόπο ο Τσίπρας επανέρχεται στη γνωστή ατελέσφορη και επικίνδυνη πολιτική που ακολούθησαν απέναντι στην Τουρκία οι Κ. Σημίτης και Γ. Παπανδρέου, η οποία είχε επώδυνες συνέπειες και υποβοήθησε, αντί να αποκλιμακώσει τις τουρκικές βλέψεις κυρίως στο Αιγαίο.

Η Τουρκία του Ερντογάν, μπλεγμένη σε χίλιες δυο αντιφάσεις, αντί να προβεί σε ουσιώδη στροφή στην πολιτική της απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο με βάση τη διεθνή νομιμότητα, αξιοποιεί τώρα τους πρόσφυγες για να βρει διεθνή ερείσματα στην ΕΕ σε βάρος της χώρας μας και της Λευκωσίας.

Το τραγικό, πάντως, είναι ότι η Ελλάδα. σε αντίθεση με την Τουρκία, δεν έχει λάβει από την ΕΕ κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα για το βάρος του προσφυγικού προβλήματος που επωμίζεται.

ΑΘΕΜΙΤΟΙ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΙ

Συμβιβασμός στο μείζον ζήτημα του ανοίγματος διαπραγματευτικών κεφαλαίων αντανακλάται μέσα από την «κοινή δήλωση» της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, καθώς η Λευκωσία, κόντρα στην προκλητικά απαράδεκτη στάσης της Κομισιόν, κατάφερε μεν να διαγράψει την ευθεία, ονομαστική αναφορά στο ξεπάγωμα πέντε κεφαλαίων, αλλά όχι και την προοπτική, η οποία διατηρείται ανοικτή μέσα από το κείμενο που εγκρίθηκε αλλά και διά επιστολής του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προς την Άγκυρα. 

Το κέρδος για τη Λευκωσία αποτελεί αναμφισβήτητα η διαγραφή της ονομαστικής αναφοράς που κυριαρχούσε στα προσχέδια της κοινής δήλωσης και «καλωσόριζε την απόφαση Κομισιόν και Άγκυρας να ολοκληρώσουν την προπαρασκευαστική εργασία το πρώτο τρίμηνο του 2016 για το άνοιγμα των κεφαλαίων 15 Ενέργεια, 23 Θεμελιώδη Δικαιώματα, 24 Δικαιοσύνη, 26 Παιδεία-Πολιτισμός και 31 Εξωτερική Πολιτική, Άμυνα, Ασφάλεια, χωρίς να προκαταλαμβάνεται η θέση των κρατών-μελών». Ωστόσο, η εν λόγω παράγραφος αντικαταστάθηκε από μια άλλη αναφορά, η οποία δεν θεωρείται ιδανική για τη Λευκωσία. «Σημειώνει τη δέσμευση της Κομισιόν να ολοκληρώσει, το πρώτο τρίμηνο του 2016, την προπαρασκευαστική εργασία για το άνοιγμα ενός αριθμού κεφαλαίων», κάτι που όπως επισημαίνεται «δεν προκαταλαμβάνει τη θέση των κρατών-μελών». Η κοινή δήλωση επισημαίνει παράλληλα ότι «η προπαρασκευαστική εργασία θα συνεχισθεί και σε επιπλέον κεφάλαια».  

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναμένεται να επαναλάβει τη δέσμευσή του για ολοκλήρωση της προπαρασκευαστικής εργασίας και για άνοιγμα των πέντε κεφαλαίων (που μπλοκάρει η Κύπρος), στο πλαίσιο επιστολής με αποδέκτη την Άγκυρα. Η επιστολή του Προέδρου της Κομισιόν (η οποία πάντως δεν δεσμεύει τα κράτη-μέλη), κρίθηκε αναγκαία, καθώς η Άγκυρα είχε απειλήσει τις Βρυξέλλες ότι εάν δεν εξασφάλιζε πλήρη ικανοποίηση των αιτημάτων της, τόσο στο ζήτημα του ξεπαγώματος διαπραγματευτικών κεφαλαίων όσο και στο θέμα της οικονομικής στήριξης με ποσό 3 δισ. ευρώ, τότε ίσως θα μπορούσε να εξετάσει αναβολή της Συνόδου Κορυφής.  

Στο οικονομικό πεδίο, η Άγκυρα εξασφάλισε όλα όσα απαίτησε. Τα 3 δισ. ευρώ, με τα οποία η ΕΕ θα στηρίξει την Τουρκία για την παραμονή των 2,2 εκατομμυρίων προσφύγων στο έδαφός της, θα είναι απλώς η «αρχή» (initial), όπως αναφέρεται στο κείμενο της κοινής δήλωσης. Όπως μάλιστα πληροφορούμαστε, η Τουρκία αξιώνει όπως το ποσό των 3 δισ. ευρώ καταβάλλεται ως ετήσιο χαράτσι από την ΕΕ. Η αναφορά πάντως περί «συμβολής των κρατών-μελών» στα 3 δισ. ευρώ έχει απαλειφθεί από τη κοινή δήλωση, κάτι που επεδίωξε και η Λευκωσία, η οποία είχε κληθεί (όπως όλα τα κράτη-μέλη) να συμβάλει στη στήριξη της Τουρκίας, στη βάση αναλογίας του Ακαθαρίστου Εθνικού της Εισοδήματος, με ποσό 2.886.684,40 ευρώ.  

Η Λευκωσία θα αναγκασθεί, πάντως, να συμβάλει οικονομικά στη στήριξη της Άγκυρας εμμέσως, διά του κοινοτικού προϋπολογισμού, όπως και όλα τα κράτη-μέλη. Ήδη η Κομισιόν αποφάσισε να παράσχει ποσό 500 εκατομμυρίων από τον υφιστάμενο κοινοτικό προϋπολογισμό, στο οποίο έχουν συμβάλει όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Άρα, τα κράτη-μέλη μπορεί να μην υποχρεώνονται σε απευθείας οικονομική στήριξη της Τουρκίας, αλλά έμμεσα το πράττουν ήδη.

ΕΞΙ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΛΑΦΥΡΑ

Η κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας καταγράφει έξι «δώρα» τα οποία εξασφάλισε η Άγκυρα από τους «28» προκειμένου να υλοποιήσει το Σχέδιο Δράσης για το Προσφυγικό, να ανοίξει την αγορά εργασίας για τους πρόσφυγες, να προσφέρει σχολική εκπαίδευση στα παιδιά τους και να διασφαλίσει τα σύνορά της, τερματίζοντας τη διοχέτευση κυμάτων προσφύγων στην Ευρώπη:  

1. Στις 14 Δεκεμβρίου θα συγκληθεί Διακυβερνητική Διάσκεψη για το άνοιγμα του διαπραγματευτικού κεφαλαίου 17 για την «Οικονομική και Νομισματική Πολιτική», το οποίο είχε μπλοκάρει μονομερώς ηΓαλλία, το 2007.

2. Η Τουρκία εξασφαλίζει επανενεργοποίηση της ενταξιακής της πορείας και «δέσμευση της Κομισιόν να ολοκληρώσει, το πρώτο τρίμηνο του 2016, την προπαρασκευαστική εργασία για το άνοιγμα ενός αριθμού κεφαλαίων».

3. Θεσμοθέτηση δύο Συνόδων Κορυφής με την ΕΕ, σε ετήσια βάση, κάτι που δεν ισχύει για κανένα άλλο υποψήφιο κράτος.

4. «Η ΕΕ έχει δεσμευθεί να παράσχει αρχικά 3 δισεκατομμύρια ευρώ επιπρόσθετων πόρων», στην Τουρκία για το Προσφυγικό, ενώ η ανάγκη και η φύση της οικονομικής στήριξης θα επανεξετασθεί υπό το φως των εξελίξεων.

5. «Άρση των απαιτήσεων για θεωρήσεις διαβατηρίων για τους Τούρκους πολίτες στη ζώνη Σένγκεν, μέχρι τον Οκτώβριο 2016, όταν τα κριτήρια του οδικού χάρτη εκπληρωθούν». Η Άγκυρα εξασφαλίζει μεν ημερομηνία, αλλά διατηρεί το βάρος της εκπλήρωσης των προϋποθέσεων του οδικού χάρτη, ενώ απαραίτητος όρος είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας Επανεισδοχής Παρανόμων Μεταναστών, «έναντι όλων των συμμετεχόντων κρατών-μελών», κάτι που ζήτησε και πέτυχε ηΒρετανία.

6. «Σημειώνεται η έναρξη προπαρασκευαστικών βημάτων για αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης» ΕΕ-Τουρκίας, ενώ εκτιμάται ότι οι επίσημες διαβουλεύσεις «θα μπορούσαν να αρχίσουν» στα τέλη του 2016. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία δεν εφαρμόζει πλήρως την υφιστάμενη τελωνειακή τηςσύνδεση με την ΕΕ λόγω δυσμενών διακρίσεων κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας (κλειστοί λιμένες κ.λπ.), κάτι που απουσιάζει από το κείμενο. Παράλληλα, δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά, πώς η ΕΕ δρομολογεί αναβάθμιση μιας τελωνειακής ένωσης που δεν εφαρμόζεται καν στην αρχική της μορφή.

ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΝΤΑΞΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

Κάνοντας λόγο για «ιστορική ημέρα στην πορεία ένταξης» της Τουρκίας προσήλθε ο Αχμέτ Νταβούτογλου στη Σύνοδο με τους «28» στις Βρυξέλλες για το «καυτό» ζήτημα του προσφυγικού.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου μίλησε για «νέα αρχή» στην τουρκική ενταξιακή διαδικασία, τονίζοντας ότι «29 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συναντώνται σήμερα σε αυτή τη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας».

«Μαζί με τους Ευρωπαίους ηγέτες σήμερα θα μοιραστούμε απόψεις για το μέλλον της ηπείρου μας, τις παγκόσμιες προκλήσεις της οικονομικής κρίσης, όπως και τις περιφερειακές γεωπολιτικές προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας, περιλαμβανομένου ζητημάτων που σχετίζονται με το μεταναστευτικό» ανέφερε.

«Είμαι ευγνώμων προς όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες γι' αυτό το νέο ξεκίνημα» είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός πριν προσέλθει στις εργασίες της Συνόδου.

«Σήμερα θα συμφωνήσουμε για το σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας» είπε από πλευράς της προσερχόμενη η Άνγκελα Μέρκελ, επισημαίνοντας ως προς ξεπάγωμα της τελματωμένης διαπραγμάτευσης πως «πρόκειται για μία ανοικτή ενταξιακή διαδικασία, δεν μιλάμε για το αποτέλεσμα, αλλά για το άνοιγμα νέων κεφαλαίων».

Η Άνγκελα Μέρκελ πρόσθεσε επίσης ότι το «σχέδιο αυτό θα καταστήσει σαφές πως πρέπει να εργαστούμε από κοινού πιο στενά με την Τουρκία για έναν αριθμό λόγων -σκεφτείτε απλώς τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, τη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους ή την παράνομη μετανάστευση».

Ως προς αυτό καθεαυτό το ζήτημα του προσφυγικού, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ανέφερε πως «βασικό σκέλος του σχεδίου δράσης είναι πώς μπορούμε να αντικαταστήσουμε την παράνομη μετανάστευση με νόμιμη μετανάστευση, και πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την κατάσταση των προσφύγων εντός της Τουρκίας».

«Η σύνοδος κορυφής αφορά στη διαπραγμάτευση μίας ευρύτερης ατζέντας με την Τουρκία και προφανώς σε θέματα της διαδικασίας ένταξης στην ΕΕ, το άνοιγμα νέων κεφαλαίων. Είναι μια ανοικτή ενταξιακή διαδικασία, δεν μιλάμε για το αποτέλεσμα, αλλά για το άνοιγμα νέων κεφαλαίων» είπε προσθέτοντας πως «σχεδιάζουμε να έχουμε τακτικές συναντήσεις για να συζητάμε για την πρόοδο στην εφαρμογή αυτής της ατζέντας».

Ο Φρανσουά Ολάντ την ίδια στιγμή δήλωσε ότι η Ευρώπη χρειάζεται τη συμφωνία με την Τουρκία για το προσφυγικό και αυτή είναι προς το συμφέρον όλων. «Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης, της Τουρκίας και των προσφύγων» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος, καλώντας ταυτόχρονα την Τουρκία να εντείνει τους ελέγχους στα σύνορά της με τις χώρες της ΕΕ.

Ο Φρανσουά Ολάντ ανέφερε επίσης ότι η συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία είναι απαραίτητη όχι μόνο για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, αλλά και για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας καθώς επίσης και την επίλυση της κρίσης στη Συρία.

Ο πρόεδρος της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ επισήμανε με τη σειρά του από τις Βρυξέλλες πως περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι εισήλθαν παράνομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι στιγμής εντός του 2015.

«Έχουμε καταλήξει σε μία συμφωνία, την οποία ελπίζω θα αποδεχθούν όλες οι πλευρές σήμερα» είπε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους φθάνοντας στην αίθουσα της συνόδου.

Σημείωσε όμως ότι καμία συμφωνία με την Τουρκία δεν θα είναι αρκετή για να αντιμετωπιστεί η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην ΕΕ από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εάν η ίδια η Ευρώπη δεν ελέγξει αποφασιστικά τα εξωτερικά της σύνορα. Και προειδοποίησε πως χωρίς τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων η ζώνη Σένγκεν θα αποτελέσει παρελθόν.