Παγκόσμια Ημέρα Πολιτισμού σήμερα και οι καλλιτέχνες για άλλη μια φορά βγαίνουν στους δρόμους

21 Μαΐου 2020 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 

Παγκόσμια Ημέρα Πολιτισμού σήμερα και οι καλλιτέχνες για άλλη μια φορά βγαίνουν στους δρόμους διεκδικώντας το αυτονόητο: να αναγνωρίσει η Πολιτεία πως κι εκείνοι παράγουν έργο, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη συνοχή και την εξέλιξη του κοινωνικού ιστού και, επομένως, οφείλουν να αντιμετωπιστούν ισότιμα με τους υπόλοιπους κλάδους που επλήγησαν από την πανδημία του κορωνοϊού 

Το ΜΕΡΑ25 έχει ήδη προτείνει μέσω του Γραμματέα του, Γιάνη Βαρουφάκη, ως άμεσο μέτρο στήριξης και ανακούφισης των ανθρώπων που παράγουν πολιτισμό, το 3% των εσόδων των Facebook, Amazon, Netflix, Google και Spotify (FANGS), επιχειρήσεων που θησαυρίζουν χάρη και στα προσωπικά μας δεδομένα που τους τα παραχωρούμε προς εμπορική χρήση, να πηγαίνει στους δημιουργούς. 

Δύο βουλευτές του ΜέΡΑ25, ο ηθοποιός Κλέων Γρηγοριάδης και η μουσικολόγος Φωτεινή Μπακαδήμα, απευθύνουν το δικό τους μήνυμα. 

Κλέων Γρηγοριάδης «Ας μιλήσουμε, λοιπόν, για την τέχνη και τον πολιτισμό. Έννοιες σχετικές, σχήματα αφηρημένα. Πώς θα ήταν άραγε η ζωή μας αν δεν υπήρχαν τα βιβλία, το θέατρο, η μουσική, ο κινηματογράφος, η ζωγραφική; Αξίζει κανείς να σπαταλήσει λίγα λεπτά, για να σκεφτεί αυτό το ερώτημα, ειδικά στις μέρες μας, που όλα μοιάζουν και είναι τόσο διαφορετικά και παράξενα. Κι όταν περάσουν αυτά τα λεπτά της σκέψης και «μοιραία» αποφασιστεί ότι ο κόσμος δεν υπάρχει χωρίς την τέχνη, ας αφήσουμε τις ονειροπολήσεις κι ας μιλήσουμε για την πραγματικότητα. 

Η τέχνη και ο πολιτισμός, είναι οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι που δημιουργούν την τέχνη και οι άνθρωποι που την απολαμβάνουν. Καθώς όλοι είναι άνθρωποι, έχουν τις ίδιες βασικές ανάγκες. Όμως να, που με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού, οι άνθρωποι της τέχνης έγινε φανερό και σε όσους δεν το ήξεραν, ότι δεν αντιμετωπίζονται από την πολιτεία, το κράτος και την κυβέρνηση της χώρας ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας και της εργασίας. 

Ειπώθηκαν πολλά τις τελευταίες μέρες για τον καλλιτεχνικό κόσμο και τον τρόπο που εργάζεται. Δε βλάπτει να θυμίσουμε ότι οι καλλιτέχνες συχνά εργάζονται με "μαύρα χρήματα", χωρίς ασφάλιση, δύο μέρες σε μία παραγωγή και δύο σε μία άλλη, υπογράφουν τις συμβάσεις τους αφού ξεκινήσει η παραγωγή, υποαμείβονται, δεν πληρώνονται τις πρόβες τους, εργάζονται -εκτός από τους λίγους τυχερούς- μόνο το μισό χρόνο και τον υπόλοιπο μισό ζουν με το επίδομα ανεργίας. Δε βλάπτει, επίσης, να θυμίσουμε και να σταθούμε στην απαξίωση των ανθρώπων της τέχνης από την πλευρά της πολιτείας, με πρόσφατο παράδειγμα τις ασαφείς, πρόχειρες, ανέφικτες και προφανώς υπό την πίεση του πανικού λόγω της έκτακτης κατάστασης εξαγγελίες του Υπουργείου Πολιτισμού και με ακόμα πιο πρόσφατο παράδειγμα το άνοιγμα της πλατφόρμας για το Μητρώο Καλλιτεχνών. 

Μοιάζει κανείς να μην ενδιαφέρεται πραγματικά για τις ανάγκες και την ουσία των προβλημάτων των εκατοντάδων χιλιάδων εργαζόμενων στο χώρο της τέχνης, σαν ο εμπαιγμός να είναι ενορχηστρωμένος, έτσι όπως απροκάλυπτα αποκαλύπτεται η προχειρότητα και η έλλειψη μελέτης και ενημέρωσης. 

Οι άνθρωποι της τέχνης οφείλουν να διεκδικήσουν συλλογικά, πρώτα την επιβίωσή τους αυτούς τους κρίσιμους καιρούς, και έπειτα την ανάδειξη των εργασιακών τους δικαιωμάτων, έως ότου κανείς να μην είναι αόρατος.» 

Φωτεινή Μπακαδήμα «Η πανδημία του κορονοϊού έχει πλήξει και θα πλήξει ακόμη περισσότερο τους επόμενους μήνες τους εργαζόμενους στον πολιτισμό, με τεράστιο αντίκτυπο στην επαγγελματική και την προσωπική τους ζωή. Στον τομέα της μουσικής, τραγουδιστές, μουσικοί, ηθοποιοί, χορευτές, session μουσικοί, μηχανικοί ήχου, τεχνικοί φωτισμού, backstage crew και πολλοί άλλοι, λόγω των μέτρων που έχουν ληφθεί, θα δουν την επαγγελματική τους ζωής να επανέρχεται στην κανονικότητα σε περισσότερο από 1,5 χρόνο. 

Δυστυχώς, θα λειτουργήσουν μονάχα ελάχιστοι ανοικτοί χώροι και με περιορισμούς, με αποτέλεσμα χιλιάδες εργαζόμενοι να μείνουν χωρίς δουλειά μέσα στο καλοκαίρι, μια περίοδο που κάθε χρόνο συνιστά βασική πηγή εισοδήματος με την πληθώρα συναυλιών, εκδηλώσεων και θεατρικών παραστάσεων. Ταυτόχρονα, ακριβώς λόγω της ιδιαίτερης εργασιακής σχέσης των μουσικών με τις επιχειρήσεις που τους απασχολούν εν μέσω θέρους, οι περισσότεροι έχουν μείνει εκτός των μέτρων στήριξης που εξαγγέλθηκαν και η πλειοψηφία δεν μπορεί να λάβει το θεσπισμένο βοήθημα, με αποτέλεσμα πολλοί να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Μάλιστα, δεδομένου πως οι περισσότεροι δούλευαν είτε 1 ή 2 μέρες την εβδομάδα είτε αδήλωτοι, λίγοι έχουν τα απαιτούμενα ένσημα στο ΙΚΑ και άρα μπορούν να λάβουν το ειδικό επίδομα. 

Αξίζει να σημειώσουμε πως η κρίση που έφερε μαζί του ο κορονοϊός ήρθε να χτυπήσει τους μουσικούς σε μια περίοδο που οι απολαβές για την πλειοψηφία είχαν ήδη μειωθεί, ενώ πάγια παραμένουν θέματα ελλιπούς ασφάλισης και αδήλωτης εργασίας. Έτσι, είναι εξαιρετικά πιθανό, όπως και σε άλλους κλάδους, η κρίση να αποβεί μοιραία για ορισμένους. Αν και ακόμη δεν υπάρχουν ξεκάθαρα νούμερα για τον οικονομικό αντίκτυπο της κατάστασης για τους επόμενους μήνες σε αυτόν τον τομέα, όλοι νιώθουν ήδη τις συνέπειες, με εκείνους που εργάζονται στα παρασκήνια, να έχουν πληγεί περισσότερο. Οι πιο γνωστοί καλλιτέχνες προσπαθούν να βρουν εναλλακτικούς τρόπους διατήρησης της σχέσης τους με το κοινό, με διαδικτυακές συναυλίες και lives, όμως, το πρόβλημα παραμένει άλυτο για όλους εκείνους τους αφανείς ήρωες. Αν προσπαθήσουμε να σκεφτούμε μια μέρα χωρίς μουσική, βιβλία, θέατρο, τότε θα καταλάβουμε την αξία και την κεντρική θέση που έχει στη ζωής μας και την αναγκαιότητα στήριξης των εργαζόμενων στον πολιτισμό.»