ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

Πρωτοβουλία Πολιτών  για την Προστασία του Περιβάλλοντος & την Ανάπτυξη της Ν. Ρόδου

Θα θέλαμε μέσω της παρούσης επιστολής να απαντήσουμε  στο άρθρο του κ. Δηλανά, πρώην Δ/ντή ΔΕΗ Σορωνής, που δημοσιεύτηκε στις 08/10/2012 στην εφημερίδα Ροδιακή.

Παραθέτουμε αντί για εισαγωγή τι αναφέρει ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΝΑΣ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΣ ΜΕ ΝΟΜΠΕΛ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ o Paul Krugman (Πωλ Κρούγκμαν) (Κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών 2008) σε άρθρο του στους New York Times το Νοέμβριο του 2011 με τίτλο Here comes the Sun (Τώρα έρχεται ο ήλιος) και το αφιερώνουμε στο νησί του Ήλιου: “ένα μεγάλο μέρος  της πολιτικής μας τάξης, όπως ουσιαστικά ολόκληρη η ΚΠΔ (συντομογραφία για: Κυβέρνηση, Πολιτική και Διπλωματία), έχει επενδύσει πολύ σε έναν ενεργειακό τομέα που κυριαρχείται από τα ορυκτά καύσιμα, και είναι ενεργά εχθρικό προς εναλλακτικές λύσεις. Αυτή η πολιτική τάξη θα κάνει ότι  μπορεί για να εξασφαλίσει επιδοτήσεις για την εξόρυξη και τη χρήση  των ορυκτών καυσίμων, απευθείας με τα χρήματα των φορολογουμένων και έμμεσα, αφήνοντας τη βιομηχανία ανεξέλεγκτη σε ότι αφορά περιβαλλοντικές δαπάνες, ενώ γελοιοποιούνται τεχνολογίες, όπως η ηλιακή.”

Απορούμε πραγματικά με τη σπουδή σας, κύριε Δηλανά, να δημοσιεύσετε ένα άρθρο σας ως απάντηση υποτίθεται στην Πρωτοβουλία Πολιτών για την Προστασία Περιβάλλοντος της Ν. Ρόδου. Από πού πηγάζει τόσο μένος απέναντι στην καθόλα δικαιολογημένη προσφυγή μας; Βλέπουμε ότι δηλώνετε απλά ένας συνταξιούχος της ΔΕΗ, αλλά φαίνεται να μιλάτε εκ μέρους της επιχείρησης. Ποια είναι τα κίνητρά σας; Αν μη τι άλλο να ξέρουμε τουλάχιστον ότι απευθυνόμαστε στην ίδια τη ΔΕΗ και όχι σε κάποιον πρώην εργαζόμενό της.

Σε κάθε περίπτωση εμείς θα απαντήσουμε ένα προς ένα στα επιχειρήματα σας, νηφάλια και χωρίς να πέφτουμε στο επίπεδό σας χρησιμοποιώντας απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς και ειρωνεία απέναντι σε ένα σύλλογο που δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να θέλει να διατηρήσει τη φυσική κληρονομιά της Ρόδου.  Δηλώνουμε παράλληλα ότι είναι η πρώτη και τελευταία φορά που ασχολούμαστε μαζί σας και το κάνουμε μόνο και μόνο για να ενημερωθούν οι αναγνώστες και το ευρύ κοινό για κάποια λεπτά θέματα της κατασκευής του νέου εργοστασίου. 

Έχουμε δημοσιεύσει αρκετά άρθρα όπου αναλύουμε τις  θέσεις μας για το θέμα του νέου εργοστασίου στο Πρασονήσι και αν τα διαβάσει κάποιος, (facebook: Save Prasonisi, δελτία τύπου) η αντίκρουση των σαθρών επιχειρημάτων σας είναι εύκολη υπόθεση. Αναφέρετε ως βασικό σας επιχείρημα ότι με την καθυστέρηση που προκαλείται στο έργο από την προσφυγή δημιουργείται μεγάλη οικονομική ζημιά στη ΔΕΗ τόσο λόγω ρητρών που αναγκάζεται να πληρώνει η ΔΕΗ στον εργολάβο του έργου όσο και λόγω της λειτουργίας μονάδων στο εργοστάσιο της Σορωνής που καίνε το αντιοικονομικό ντίζελ και όχι μαζούτ. Ερωτάμε λοιπόν ξεκάθαρα: ΓΙΑΤΙ πρέπει έναν κάτοικο της Ρόδου να τον ενδιαφέρουν τα οικονομικά της ΔΕΗ; Δηλαδή προτείνετε να μην αντιδρούμε στη διαφαινόμενη οικολογική καταστροφή γιατί συμφέρει οικονομικά σε μια ανώνυμη εταιρεία να γίνει μια ιδιωτική επένδυση; Τι αστείο επιχείρημα είναι αυτό; Δηλαδή με τη λογική σας, αν κάποιος επιχειρήσει να φτιάξει ένα πυρηνικό εργοστάσιο δίπλα στο σπίτι σας δε θα αντιδράσετε για να μη θιγούν τα συμφέροντα της εταιρείας ενέργειας ή του εργολάβου;

Ανοίγουμε μια  παρένθεση εδώ. Σε κάποιο άλλο σημείο μάλιστα ισχυρίζεστε ότι τη ζημιά της ΔΕΗ θα επιβαρύνει τελικά τον καταναλωτή. Τι ακριβώς εννοείτε με αυτό; Η ΔΕΗ αποτελεί μια επιχείρηση και η ζημιά αφορά την ίδια και τους μετόχους της. Έτσι πρέπει να είναι τουλάχιστον. Αν όμως υπονοείτε ότι η ζημιά μετακυλύεται στα τιμολόγια της ΔΕΗ υπό μορφή κάποιου τέλους, τότε πρόκειται για κάτι τελείως ΠΑΡΑΝΟΜΟ και ΕΞΩΦΡΕΝΙΚΟ! Νομίζω ότι η ΔΕΗ οφείλει να ξεκαθαρίσει το θέμα, διότι πλέον ξεφεύγει του συγκεκριμένου έργου και αφορά τις ίδιες τις χρεώσεις της ΔΕΗ που εμείς όλοι ως καταναλωτές καλούμαστε να επωμιστούμε.

Για να επανέλθουμε, κύριε Δηλανά, ενδιαφερόμαστε αποκλειστικά και μόνο για την Ρόδο μας και ποσώς μας ενδιαφέρει για τους όρους της σύμβασης δύο ανωνύμων εταιρειών και για το αν η ΔΕΗ θα χάσει μερικά εκατομμύρια από την καθυστέρηση του έργου. Άλλωστε, η καθυστέρηση που οφείλεται στην αναστολή των εργασιών λόγω της προσφυγής μας στο Συμβούλιο της Επικρατείας είναι μόνο πέντε μηνών. Σας θυμίζουμε ότι το έργο έχει καθυστερήσει για χρόνια εξαιτίας της απίστευτης γραφειοκρατίας αλλά και λόγω της αδράνειας της ίδιας της ΔΕΗ. Όσο για τη ρήτρα των 4.250.000 ευρώ που αναφέρετε ότι πλήρωσε η ΔΕΗ στον εργολάβο, αυτή γνωρίζετε πολύ καλά ότι οφείλεται σε καθυστέρηση για το 2010 λόγω της καθυστερημένης αγοράς του οικοπέδου από τη ΔΕΗ και λόγω  γραφειοκρατικών κωλυσιεργιών! Καμιά σχέση δεν έχουμε λοιπόν εμείς με αυτή τη ρήτρα, ούτε με τη ρήτρα που πιθανώς να κληθεί να πληρώσει για το 2011. Σταματήστε να αραδιάζετε ποσά για να εντυπωσιάσετε τον κόσμο, διότι το μόνο που καταφέρνετε είναι να παραπληροφορείτε τους συμπολίτες μας!

Και σε τελικά ανάλυση στο εργοστάσιο στη Σορωνή συνεχίζει να λειτουργεί μια σειρά από αντιοικονομικές μηχανές που οι περισσότερες βρίσκονται σε λειτουργία εδώ και 37 χρόνια. Αποτελεί ευθύνη της ΔΕΗ να αντικαθιστά τις μηχανές της όταν πλέον η λειτουργία τους καθίσταται ασύμφορη και επικίνδυνη για το περιβάλλον. Τι εμποδίζει π.χ. τη ΔΕΗ να αντικαταστήσει τους παλιούς ατμοστροβίλους με νέες μηχανές μέσα στο υπάρχον εργοστάσιο; Η υποβάθμιση της περιοχής Θεολόγου-Σορωνής είναι αδιαμφισβήτητη επειδή η ίδια η ΔΕΗ δεν προβαίνει στις απαραίτητες επενδύσεις για να ελαφρύνει την περιβαλλοντική επιβάρυνση στο εργοστάσιο της Σορωνής τοποθετώντας αποτελεσματικά φίλτρα, τα οποία τώρα είναι ανύπαρκτα ενώ χρησιμοποιείται και κακής ποιότητας μαζούτ.

Ακριβώς για  τον ίδιο λόγο το δεύτερο επιχείρημά σας αποδεικνύεται επίσης σαθρό και αντιβαίνει στους κανόνες της κοινής λογικής. Λέτε λοιπόν ότι με το νέο εργοστάσιο θα μειωθεί συνολικά στο νησί η περιβαλλοντική επιβάρυνση. Γιατo νέο όμως εργοστάσιο της Ρόδου σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία 2001-80-ΕΚ η οποία έχει ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία βάσει της K.Y.A. 29457-1511-2005 (ΦΕΚ 992/Β/2005), έχουν σκανδαλωδώς παρακαμφθεί τα όρια εκπομπών ρύπων, που έχουν θεσπιστεί για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε., μόνο για την Κρήτη και τη Ρόδο. Μάλιστα, όσο αφορά τα οξείδια του αζώτου (τοξικά αέρια τα οποία αποτελούν ισχυρά αέρια του φαινομένου του θερμοκηπίου) και τα αιωρούμενα σωματίδια, τα κατ’ εξαίρεση όρια εξακολουθούν να είναι αρκετά χαμηλότερα απ’ αυτά που προβλέπονται στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου! Για τα συγκεκριμένα μηχανήματα λοιπόν, με απλά λόγια, που κόστισαν 170.000.000 ευρώ, απαγορεύεται δια νόμου η εγκατάστασή τους σε έδαφος της Ε.Ε. πλην της Κρήτης και της Ρόδου! Προφανώς σε σχέση με την υπάρχουσα κατάσταση, όπως την αναλύσαμε παραπάνω με τις πεπαλαιωμένες και ρυπογόνες μηχανές στη Σορωνή, είναι προτιμότερο να εγκατασταθούν νέες μηχανές με προδιαγραφές όμως Ε.Ε., γιατί και καλύτερη απόδοση θα έχουν και το κόστος του πετρελαίου που θα καίνε σε σχέση με κάποιες από τις υπάρχουσες θα είναι χαμηλότερο. Είναι όμως δημαγωγικό και παραπλανητικό να συγκρίνετε τη λύση του νέου εργοστασίου με τη διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης. Εμείς συμφωνούμε ότι σε βάθος χρόνου η κατάσταση πρέπει να αλλάξει. Αυτός ο τρόπος όμως που έχει επιλεχθεί είναι ο πλέον ακατάλληλος για όλους. Και για το περιβάλλον και για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής αλλά, πιστεύουμε ακράδαντα και για την ίδια τη ΔΕΗ. Γιατί ισχύει αυτό έχουμε εξηγήσει τους λόγους σε προηγούμενα άρθρα μας αλλά και στο newsletter μας. Όπως επίσης έχουμε αναλύσει διεξοδικά τις εναλλακτικές μας προτάσεις. Υπενθυμίζουμε ότι η λύση  της υποθαλάσσιας ενεργειακής διασύνδεσης συνολικά για το τόξο Πελοποννήσου - Κρήτης - Δωδεκανήσων (μελέτες Ρ.Α.Ε.-Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε.-Δ.Ε.Η.-Ε.Π.Ι.Σ.Ε.Υ.-Ε.Μ.Π.) είναι η βέλτιστη, έτσι ώστε από τη μια μεριά να είναι δυνατή η διοχέτευση στην ηπειρωτική Ελλάδα της περίσσειας ενέργειας που παράγεται από τις Α.Π.Ε. και από την άλλη οι πετρελαϊκοί σταθμοί που λειτουργούν σε Κρήτη και Δωδεκάνησα σταδιακά να τεθούν σε εφεδρεία.Χαρακτηριστικά αναφέρουμε, σύμφωνα με στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, ότι στα ελληνικά νησιά καταναλώθηκαν το 2008 για ηλεκτροπαραγωγή σχεδόν 864.000 τόνοι μαζούτ και 441.500 χιλιόλιτρα ντίζελ. Εκτιμάται δε ότι τα χρήματα που δόθηκαν για την προμήθεια των υγρών καυσίμων για τη λειτουργία των μονάδων της ΔΕΗ στα νησιά ήταν σχεδόν ίσα με τα χρήματα που ξοδεύτηκαν για την προμήθεια λιγνίτη για την ηλεκτροδότηση όλης της υπόλοιπης Ελλάδας, με τον λιγνίτη - σύμφωνα με υπολογισμούς ειδικών - να έχει παραχθεί δεκαπλάσια ποσότητα ηλεκτρικού ρεύματος απ’ ότι με μαζούτ και
πετρέλαιο! Δεν υπάρχει λόγος να επαναλαμβανόμαστε στο παρόν άρθρο. Σε κάθε περίπτωση επιμένουμε ότι η κατασκευή ενός νέου εργοστασίου που θα καίει μαζούτ εν έτει 2012 και μάλιστα σε μια παρθένα περιοχή με μηχανήματα, επαναλαμβάνουμε, εκτός προδιαγραφών Ε.Ε., στη Ρόδο στο  Πρασονήσι, που αποτελεί τον δεύτερο τουριστικό πόλο έλξης στο νησί με παράλληλη δημιουργία μιας “χωματερής” πετρελαίου, δεν μπορεί να αποτελέσει τη λύση στο ενεργειακό ζήτημα του νησιού.

Είναι σημαντικό  να καταλάβουν οι αναγνώστες ότι το εργοστάσιο στη Σορωνή (με ονομαστική ισχύ 237MW χωρίς τα Α.Π.Ε.) δε θα πάψει να λειτουργεί όταν κατασκευαστεί το νέο στο Πρασονήσι. Το νέο εργοστάσιο θα έχει ισχύ μόνο 115MW! (εν τω μεταξύ, όπως μας πληροφορείτε κ. Δηλανά, οι εκτός προδιαγραφών μηχανές περιμένουν στην Ελευσίνα: “Επειδή οι μηχανές είναι πάνω από ενάμιση χρόνο έτοιμες και περιμένουν στην Ελευσίνα η ΔΕΗ πλήρωσε ενοίκιο αποθήκευσης 1.335.000 Ευρώ!”) Οι απαιτήσεις του νησιού σε περιόδους αιχμής φτάνουν μέχρι και 187ΜW, μέγιστη κατανάλωση για το 2011, δηλαδή σχεδόν διπλάσια από την εγκατεστημένη ισχύ του νέου! Μήπως υπάρχει ένα κενό λογικής εδώ; Μιλάμε για εντελώς παράλογα πράγματα.

Ενδεικτικά μόνο ας πάρουμε μια από τις εναλλακτικές μας λύσεις, που είναι η αντικατάσταση των υπαρχόντων πεπαλαιωμένων μηχανών στο εργοστάσιο της Σορωνής με νέες μηχανές με προδιαγραφές όμως  Ε.Ε., όπως αναφέραμε παραπάνω. Θέλουμε λοιπόν να μου βρείτε ΕΝΑΝ λόγο (όχι παραπάνω, και ΕΝΑΣ μας αρκεί) για τον οποίο δε συμφέρει αυτή η λύση από αυτήν που υποστηρίζετε. Και οικονομικά συμφέρει τη ΔΕΗ διότι η επένδυση είναι πολύ μικρότερη αλλά και περιβαλλοντικά και αισθητικά διότι δεν επιβαρύνονται δύο περιοχές ταυτόχρονα με δύο εργοστάσια. Δεν είναι δυνατόν να μας λέτε ότι είναι προτιμότερο να φτιαχτεί ένα δεύτερο εργοστάσιο με μαζούτ σε μια άλλη περιοχή της Ρόδου από να αναβαθμιστεί το υπάρχον εργοστάσιο.

Όσο αφορά την περιβαλλοντική διάσταση του θέματος θα θέλαμε να σταθούμε εδώ σε ένα μόνο σημείο. Δεν είναι μόνο η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τα καυσαέρια ενός εργοστασίου παραγωγής ενέργειας. Είναι και η συστηματική οικολογική καταστροφή που πιθανότατα προκαλείται όλα αυτά τα χρόνια λόγω των διαρροών πετρελαίου κατά την παραλαβή του με πλοίο. Και λέμε "πιθανότατα" γιατί πληροφορίες για τέτοια "ατυχήματα" δεν βλέπουν ποτέ το φως της δημοσιότητας για προφανείς λόγους. Μόνο να πιθανολογήσουμε, επομένως, μπορούμε για την συχνότητα των διαρροών, αν και είναι απολύτως σίγουρο ότι αυτές συμβαίνουν κατά καιρούς με βάση τις μαρτυρίες ντόπιων ψαράδων. Κάτι τέτοιο θα συμβαίνει και στο Πρασονήσι. Ας το έχουν υπόψη τους όλοι καλά αυτό.

Προφανώς η  ενεργειακή ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ της Ρόδου με τα Δωδεκάνησα-Κρήτη- Πελοπόννησο στα πρότυπα της διασύνδεσης Ισπανίας - Μαγιόρκας  και Ιταλίας -Σαρδηνίας (από το 1967) (1000MW, 430km καλώδιο σε λιγότερο από δυο χρόνια) είναι η “οδός” για να λυθεί το πρόβλημα μια και καλή με την ελάχιστη επιβάρυνση του νησιού. Το γνωρίζετε και εσείς πολύ καλά αυτό ως τεχνικός και το παραδέχεστε. Αντί λοιπόν να μας ενθαρρύνετε να αναδεικνύουμε το θέμα και να επιμένουμε στις πιέσεις μας για την εφαρμογή τέτοιων λύσεων, μας εγκαλείτε γιατί μια τέτοια επένδυση μπορεί να πάρει 30 ακόμα χρόνια και δεν μπορούμε να περιμένουμε ως τότε. Μα με τέτοια μυαλά και ωχαδερφισμό, λογικό είναι να πάρει όχι 30, αλλά 130 ακόμα χρόνια. Αν δεν πιέσουμε εμείς οι κάτοικοι αυτού του νησιού προς την κατεύθυνση αυτή, σίγουρα δε θα το κάνουν οι καρεκλοκένταυροι των Αθηνών. Και ποιος φταίει που η διασύνδεση αυτή δεν έχει γίνει ακόμα και δεν πρόκειται να γίνει σύντομα; Η ΔΕΗ και πάλι προφανώς. Αν η ΔΕΗ επιθυμούσε πραγματικά να προχωρήσει αυτή η επένδυση, θα ξεκινούσε η διαδικασία για τη χρηματοδότηση του έργου και την προκήρυξη του διαγωνισμού και σε πολύ λίγα χρόνια το έργο θα ήταν πραγματικότητα. Τόσο απλά. Τα παράπονά σας λοιπόν στον πρώην εργοδότη σας, κύριε Δηλανά. Όσο για τα φωτοβολταϊκά  και τις  ανεμογεννήτριες σύμφωνα με τα στοιχεία της Δ.Ε.Η. για ολόκληρο το 2010 η συνολική παραγωγή Α.Π.Ε. ήταν μόνο 54.913,20MWh, ποσοστό 7,18%!

Εν κατακλείδι, είναι προφανές ότι στο σχεδιασμό αυτού του εργοστασίου έχουν γίνει πρωτοφανή εγκλήματα. Στο χέρι μας είναι να σταματήσουμε, έστω και την ύστατη στιγμή, το μεγαλύτερο έγκλημα από όλα: την κατασκευή του. Αυτή η λαϊκίστικη λογική  “Ή το εργοστάσιο στο Πρασονήσι ή καταστρεφόμαστε” πρέπει να σταματήσει. Ας κάτσουν κάτω όλοι να κάνουν μια σοβαρή συζήτηση εξετάζοντας όλες τις εναλλακτικές και να πάρουν μια απόφαση καλύτερη και πιο ψύχραιμη.

Η Ρόδος, νησί με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να αποτελέσει μια χωματερή για πετρέλαιο. Η διασύνδεση αποτελεί τη βέλτιστη τεχνικοοικονομική λύση, στα πρότυπα των διασυνδέσεων Μαγιόρκας-Ισπανίας και Σαρδηνίας-Ιταλίας με τη δεύτερη να έχει ολοκληρωθεί σε δύο μόλις έτη. Κόστισε δε, για μεταφορά δεκαπλάσιας ενέργειας, λίγο παραπάνω  από τα χρήματα που έχουν ήδη δαπανηθεί για το νέο εργοστάσιο της Ρόδου και αποσβέστηκε σε λιγότερο από  πέντε χρόνια!

Απλά, ηλιακός ή θερμοσίφωνας, Δωδεκάνησα χωρίς μαζούτ! Είναι ζωτικής σημασίας να σωθεί το Πρασονήσι! Ας ενώσουμε την θέλησή μας, να διατηρήσουμε το Πρασονήσι ως έναν ιδιαίτερο τόπο αναψυχής και φυσικής ομορφιάς - το Πρασονήσι Εθνικό Πάρκο.    

Πρωτοβουλία Πολιτών  για την Προστασία του Περιβάλλοντος & την Ανάπτυξη της Ν. Ρόδου